ZABAL

Artistak eta proiektuak

Eusko Jaurlaritzak, Etxepare Euskal Institutuaren bitartez, atzerrian Euskal kulturaren enbaxadore gisa jarduten duena eta euskal artisten nazioarteko zabalkundea bultzatzen duena, ZABAL ekimena jarri du martxan.

ZABAL nazioarteko komisarioei Euskal Herrian harrera egiteko programa bat da, Artingenium-ek diseinatu eta koordinatu duena.

Euskal artistei aukera berriak eskaini eta nazioarteko testuinguruarekin lotura sortzeko helburuarekin, ZABAL ekimenak, nazioarteko komisarioak, arte kritikoak edo eta Museo zuzendariei Euskal Herrira gonbidatu eta tokiko testuinguru artistikoa erakustea du helburu. ZABAL programaren oinarria, batez ere, nazioarteko komisarioen eta tokiko artisten arteko banakako topaketak sortzean oinarritzen da, euskal artistak atzerrian bultzatu eta sustatzeko helburuarekin.

ZABAL 1: Ruth Estévez

Ruth Estévez, 34. Sao Paoloko Bienaleko komisarioa. Ruth Estévez-en egonaldia 2019ko azaroraren 18tik 21era garatu zen. Egonaldiaren baitan, Sao Paoloko Bienaleko proiektuaren aurkezpen publiko bat egin zuen, azaroaren 20ean, Bilboko Arte Ederretako Museoan.

Ruth Estévez
Vista da fachada do Pavilhão Bienal. São Paulo, 05/03/2011. © Andres Otero / Fundação Bienal de São Paulo
ZABAL 2: Ruangrupa

Ruangrupa kolektiboa, documenta 15eko zuzendari artistikoak, Kassel. Ade Darmawan, Indra Ameng eta Ayse Gülec kideen egonaldia 2020ko otsailaren 16tik 22ra gauzatu zen. Documenta 15-ko proiektu artistikoa ezagutarazteko, otsailaren 18an hitzaldi ireki bat egin zuten, Bilboko Arte Ederretako Museoan.

Bisita honen ildotik, Consonni argitaletxe eta espazio publiko independente bilbotarra aukeratu dute 2022ko ekainean Kasselen (Alemania) inauguratuko den Documenta 15 nazioarteko erakusketa ezagunean parte hartzeko.

Ruangrupa
Layar Tancep, Lonely Market 2009
Fest in The Vallea, Lembah 2016
Ruangrupa curatorial workshop 2009
ZABAL 3: Marina Otero

Marina Otero, 13. Shanghaiko Bienaleko komisario-kidea. Marina Otero-ren egonaldia 2121eko azaroraren 15etik 17era garatuko da. Egonaldiaren baitan, Shanghaiko Bienaleko proiektuaren aurkezpen publiko bat egingo du, azaroaren 16ean, Artium Museoan.

Marina Otero © Boudewijn Bollmann
Rueda de prensa Marina Otero ©Artingenium
ZABAL 4: Cecilia Alemani

Veneziako Bienalean June Cresporen parte hartzea Etxepare Euskal Institutuak abian jarritako ZABAL programaren emaitzetako bat da. Egitasmo honen bidez, Cecilia Alemani Veneziako Bienaleko komisarioak hainbat euskal sortzaileren lana gertutik ezagutzeko aukera izan zuen, eta horren ondotik dator June Crespok erakusketan parte hartzeko jasotako gonbitea.

June Crespo's Artwork at the Venice Biennale 2022. © Michele Agostinis
June Crespo's Artwork at the Venice Biennale 2022. © Michele Agostinis
ZABAL 5: David Teh

David Teh, Istanbulgo Bienaleko komisarioa, Euskal Herrian izan da bertako testuinguru artistikoa bertatik bertara ezagutzeko.

Egonaldian zehar, museoak, sorkuntza-zentroak, erakunde artistikoak eta erregionalismoari buruzko ikerketa zentzu zabal eta inklusiboan egiten duten artista eta sortzaileak ezagutu ditu, baita horiek artearen garaikidetasunarekin duten lotura ere. Bere interesa, era berean, arte esperimentalaren eta literaturaren arteko elkarguneetan kokatzen da.

David Teh ©Iñigo Ibañez
David Teh, Rahul Gudipudi, Mikel Chillida, Irene Larraza & Lourdes Fernández en Chillida Leku ©Artingenium
Oier Etxeberria & David Teh ©Artingenium
Diego Vivanco & David Teh ©Artingenium
ZABAL 6: Rahul Gudipudi

Rahul Gudipudi, Art Jameel-eko komisario komisarioa, Euskal Herrian izan da bertako testuinguru artistikoa bertatik bertara ezagutzeko.

Bisitaldian, museoak, sormen zentroak eta erakunde artistikoak bisitatzeaz gain, arte publikoko proiektuekin lan egiten duten eta beren praktiketan natura eta komunitateak integratzen dituzten artistak ezagutzeko interesa erakutsi du. Nekazaritza, krisi klimatikoa, elikadura-sistemak, uraren eskubideak, lurraren subiranotasuna, gobernantza, landatartasuna, praktika kolektiboak edo indigenen ezagutza-sistemak.

Rahul Gudipudi ©Iñigo Ibañez
Cóctel con artistas ©Artingenium
Rahul Gudipudi & Miriam Isasi ©Artingenium
ZABAL 7: Manuel Borja-Villel, Diane Lima, Hélio Menezes

São Pauloko Bienalaren 35. edizioa 2023an egingo da, eta bertako komisarioak Bilbon, Donostian eta Gasteizen izan dira euskal sortzaileen testuingurua ezagutzeko, ZABAL programari esker. Abuztuaren 25etik 29ra, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hiriburuetan ibili dira Manuel Borja-Villel arte historialari eta Reina Sofia Museoko Zuzendaria; Diane Lima komisario independientea, idazlea eta ikertzailea; eta Hélio Menezes antropologoa, kritikaria eta ikertzailea.

Catalina Lozano, Manuel-Borja Villel, Helio Menezes, Diane Lima, Erlea Maneros & Beatriz Herráez en el Museo Artium de Vitoria/Gasteiz ©Artingenium
Manuel-Borja Villel ©Artingenium
Diane Lima, Helio Menezes & Lucia Agirre en el Museo Guggenheim de Bilbao ©Artingenium
Helio Menezes, Miren Jaio, Cristina Egaña & Diane Lima en Bulego z/b, Bilbao ©Artingenium
Helio Menezes, June Crespo, Diane Lima, Isabel de Naverán & Pedro Carreras en la Galería Carreras Múgica de Bilbao ©Artingenium
ZABAL 8: Cosmin Costinas eta Inti Guerrero

Sidneyko Bienalekoko komisarioak, Cosmin Costinas eta Inti Guerrero, hainbat euskal sortzaile eta arte garaikideko zentroak ezagutu dituzte Bilbon, Donostian eta Gasteizen.

Paganotasuna eta inauteriak, kristautasunaren aurreko kultura paganoak eta munduko kultura-aniztasunaren adierazpena islatzen duten tradizioen inguruan ikertzen ari dira komisarioak.

Rueda de prensa en el Museo Artium @Adrian Ruiz de Hierro
Los comisarios con la artista Sahatsa Jauregi
Museo de Alfarería Vasca
Museo San Telmo
ZABAL 8: Anton Vidokle

Anton Vidokle, Biennale of Shanghai-ko komisarioak, hainbat euskal sortzaile eta arte garaikideko zentroak ezagutu ditu Bilbon, Donostian eta Gasteizen.

Anton Vidoklek artearen kulturaren eta teoriaren inguruko diskurtso kritikoak ditu aztergai, eta gizartea baldintzatzen duen kosmosaren ulermenean zentratzen da bere ikerketa.

Anton Vidokle (Etxepare Institutua) © Etxepare Institutua
Presentation at Tabakalera - © Etxepare Institutua
Guillermo Zuaznabar, Anton Vidokle and Lourdes Fernández (Museo Bellas Artes) - © Artingenium
Itziar Barrio, Fernando Perez, Anton Vidokle and Lourdes Fernández (Azkuna Zentroa) -
Imanol - © Etxepare Institutua